Julia Brystygier, niesławna szefowa V departamentu Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. Jedna z najbardziej znanych kobiet czasu stalinizmu. Jednocześnie ta, o której niewiele tak naprawdę wiadomo.

Mówi się, że znęcała się nad aresztowanymi, a pod koniec życia nawróciła się pod wpływem zakonnic z Lasek. Co z tych opowieści jest prawdą? Skąd wziął się jej przydomek „Krwawa Luna”? Patrycja Bukalska stara się znaleźć odpowiedzi na te pytania i zrozumieć motywacje Julii Brystygier, śledząc kolejne ważne punkty w jej drodze życiowej – od dzieciństwa w galicyjskim miasteczku, przez wojnę i ciemny czas stalinizmu aż po emeryturę spędzoną na pisaniu książek. Powstał fascynujący portret kobiety wybitnie inteligentnej, silnej, ale i dogmatycznej – która podjęła bardzo złą decyzję, od której nie było już odwrotu. Historia Luny wpisana w trudną polską historię XX wieku jest zarazem odbiciem drogi wielu polskich przedwojennych komunistów.

czytaj więcej

BRUDNE SERCA

Anna K. Kłys

Wstrząsająca lektura. Są w niej szok, łzy i cierpienie. I bardzo istotne pytania. Czy prawda jest ważniejsza niż “święty spokój” najbliższych? “Brudne serca” to bezkompromisowa wyprawa w przeszłość, również własnej rodziny. Podziwiam autorkę – nie każdego stać na taką odwagę. – Bogdan Rymanowski

Spisana na podstawie zachowanych dokumentów historia dwóch młodych Polaków, którzy w pierwszych latach po II wojnie światowej prowadzą za sobą śmiertelny pościg – jeden jest funkcjonariuszem UB, drugi chłopakiem z lasu. Obraz odmalowany przez poznańską reporterkę Annę Kłys jest zaskakujący – ubek jest dowódcą plutonu egzekucyjnego rozstrzeliwującego politycznych wrogów, ale kilkakrotnie składa wnioski o zwolnienie ze służby; z kolei walczący wcześniej o wolną Polskę partyzant w najlepszej wierze wstępuje po wojnie do milicji.

czytaj więcej

TAJEMNICA PANA CUKRA

Anna K. Kłys

Czy można zrozumieć i wybaczyć to, że ludzie przekonani o swojej racji ruszają na sąsiadów, znajomych, współobywateli i zabijają ich?

Pan Cukier ma dziś ponad 80 lat. Mieszka w Izraelu i mówią na niego Zvi albo Hersz. Przyszedł na świat w 1933 roku w mazowieckim Kałuszynie i wtedy nazywał się po prostu Heniek. Wystarczył jeden dzień, jedna godzina, by z człowieka stał się nikim.

czytaj więcej

TERRORYSTA. MICHAŁ WÓJCIK W ROZMOWIE Z JÓZEFEM PIŁSUDSKIM

Michał Wójcik

Nie znamy Józefa Piłsudskiego. Ten z rocznicowych plakatów (sumiasty wąs, krzaczaste brwi, dziarska postawa) to nie cała prawda.

Ziuk już jako trzydziestolatek był wrakiem człowieka, a sumiasty wąs zapuścił nie po to, by się podobać. Chciał ukryć brak zębów.

Ale nie dlatego jest dziś zagadką. W rzeczywistości nie wiemy kim jest, bo zbudowaliśmy jego wizerunek z naszych marzeń. Stworzyliśmy fantom na obraz naszych potrzeb. Ten plakatowy Piłsudski, ten arcy-Polak i geniusz politycznej strategii to wytwór wyobraźni. A raczej naszych kompleksów i frustracji. Naszych własnych braków i snów o potędze. Bo właśnie taki powinien być wskrzesiciel Polski, założyciel odrodzonego państwa i odnowiciel przyszłej potęgi: silny, zwarty, gotowy. Dlatego tak siedzi na tej kasztance jakby kij połknął. Z tym wzrokiem utkwionym w groźną przyszłość. Wizjoner, profeta, wódz. Niezwyciężony. Takiego go sobie wymarzyliśmy. Drodzy czytelnicy: oto Józef Piłsudski prawdziwy

czytaj więcej

ODDZIAŁ. MIĘDZY AK I UB – HISTORIA ŻOŁNIERZY ŁAZIKA

Jerzy Wójcik

Reportaż historyczny poświęcony niezwykle barwnej, a praktycznie zapomnianej, postaci kaprala Jana Wąchały „Łazika”.

Niezwykła historia człowieka, który w czasie niemieckiej okupacji podjął się służby w leśnym wojsku na terenie Beskidu i Gorców. Podczas wojny służył w 1 Pułku Strzelców Podhalańskich AK. Po wojnie przez swoją działalność był solą w oku limanowskiej bezpieki.

czytaj więcej

OSTATNI. HISTORIA CICHOCIEMNEGO ALEKSANDRA TARNAWSKIEGO, PSEUDONIM UPŁAZ

Michał Wójcik, Emil Marat

Było ich 316. Elita wyszkolona do zadań specjalnych. Został jeden. Po latach opowiada jak było naprawdę. Czy jesteśmy gotowi go usłyszeć?

Nowa książka autorów głośnego wywiadu rzeki ze Stanisławem Likiernikiem „Made in Poland“ (Nagroda Historyczna Tygodnika Polityka).

– Zgadza się pan z sentencją wieńczącą monument Cichociemnych: “Słodko i pięknie jest umierać za ojczyznę”?
– Nie słyszałem gorszej sentencji. Życie jest piękne. Nie śmierć.

czytaj więcej